zamek I
okazała budowla mieszkalno-obronna, dawniej: rezydencja królewska, książęca lub magnacka. W „Panie Tadeuszu” mowa o zamku rodziny Horeszków, który stał przedmiotem sprawy sądowej miedzy rodzinami Horeszków i Sopliców. Prototypem tego zamku może być zamek w Gojcieniszkach (współczesna wieś na Białorusi). Ten zamek pasuje do opisu zamka podanego w poemacie; krajobraz gojsiennicki też przypomina ten z utwora. Prototypem zamku Horeszkowskiego może być też zamek w Mirze, ale ten jest zbyt duży, żeby mogli go bronić kilka ludzi, jak to jest opisane przez Mickiewicza w Księdze Drugiej poematu.
O dwa tysiące kroków zamek stał za domem, Okazały budową, poważny ogromem, Dziedzictwo starożytnej rodziny Horeszków (I) Nikt na tem nic nie stracił, a Pan może zyska, Bo przecież o ten zamek dziś toczy się sprawa (I). Pierwszy raz widział zamek z rana i nie wierzył, Że to były też same mury, tak odświeżył I upięknił poranek zarysy budowy (II) a Waść, Mości Grafie, Przed dekretem ten zamek za wcześnie przywłaszczasz (V) I ten zamek na łysą głowę mu nie runie...(X)
Czlowiek ↔ Czlowiek jako istota spoleczna ↔ Człowiek pracujący ↔ Dom ↔ Informacje ogólne (Dom)